همه ما لازم است تا به اهمیت هورمون رشد (GH) در بدن آگاه باشیم. هورمون رشد اثرات گسترده ای بر بدن دارد، از افزایش توده عضلانی، گرفته تا افزایش طول عمر و یا حتی تضمین رشد استخوان ها. کمبود هورمون رشد می تواند منجر به بیماری هایی مانند کوتولگی شود، در حالی که تولید غیر طبیعی هورمون رشد می تواند منجر به آکرومگالی شود.
این عدم تعادل در تولید طبیعی هورمون رشد، می تواند به طور غیرمستقیم بر چندین پارامتر از بدن تأثیر بگذارد، مانند افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، شرایط کبدی و مهمتر از همه اختلالات اسکلتی عضلانی. حال سوال این است که چگونه یک هورمون رشد، به طور غیر مستقیم بر بسیاری از مناطق بدن تأثیر می گذارد. اکنون پاسخ به این سوال، بسیار ساده است.
هورمون رشد، تولید چندین هورمون و فاکتور دیگر را تحریک می کند. یکی از آنها فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) است که از کبد آزاد می شود. به بیان ساده، می توان گفت که IGF-1 در هماهنگی با هورمون رشد عمل می کند. هر گونه اختلال در مسیر هماهنگی، می تواند رشد طبیعی را مهار کند و خطر ابتلا به سایر بیماری ها را افزایش دهد.
در این مقاله قصد داریم در مورد فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) صحبت کنیم و در مورد نقش آن در بدن، مزایای بالقوه ای که ارائه می دهد و علائم ناشی از کمبود آن بیشتر بدانیم.
پپتاید IGF-1 چیست؟
فاکتور رشد شبه انسولین که با نام سوماتومدین C نیز شناخته می شود، در ساختار خود 70 اسید آمینه دارد. این هورمون پلی پپتایدی از نظر ساختاری، با پروانسولین و عامل دیگری به نام IGF-2 هم خانواده است. زنجیره های پلی پپتایدی IGF-1 توسط پیوندهای دی سولفید در کنار هم نگه داشته می شوند.
این پپتاید ابتدا در کبد تولید شده و سپس سنتز آن توسط هورمون رشد تنظیم می شود. توجه به این نکته ضروری است که به صورت محلی در بافت های بدن نیز تولید می شود.
بیشتر IGF-1 به پروتئین اتصال دهنده فاکتور رشد انسولین (IGF-BP) متصل می شود. اتصال بعدی به طور قابل توجهی، نیمه عمر IGF-1 را در گردش خون افزایش می دهد. فاکتور رشد شبه انسولین 1 در طول زندگی، تولید می شود اما در زمان بلوغ به اوج خود می رسد.
مکانیسم عمل پپتاید IGF-1 چگونه است؟
اجازه دهید ابتدا مسیری را که باعث آزاد شدن IGF-1 از کبد می شود، بشناسیم.
هورمون آزاد کننده هورمون رشد (GHRH)، تولید هورمون رشد (GH) را در بدن تحریک می کند. سپس هورمون رشد از طریق جریان خون به کبد وارد می شود و در آنجا سنتز فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) را تنظیم می کند. همانطور که قبلا ذکر شد، مقداری فاکتور رشد شبه انسولین نیز در بافت های بدن تولید می شود.
هرچه سطح فاکتور رشد شبه انسولین 1 بیشتر شود، منجر به تحریک آزادسازی سوماتوستاتین از غده هیپوفیز شده و از آزادسازی بیشتر هورمون رشد جلوگیری می کند، بنابراین سیستم بازخورد منفی را دنبال خواهد کرد.
تحقیقات نشان می دهد که فاکتور رشد شبه انسولین 1 اساساً فعالیت هورمون رشد را تعدیل می کند.
درواقع ساختار نسبتا مشابه IGF-1 به انسولین، منجر به اتصال IGF-1 به دو تیروزین کیناز گیرنده سطح سلولی مختلف می شود که گیرنده های IGF-1R یا انسولین هستند.
اساساً با فعال کردن مسیرهای سیگنال دهی پروتئین کیناز فعال شده با میتوژن (MAP) و فسفواینوزیتید ۳-کیناز (PI3K) ، در دسترس بودن مواد مغذی بهینه را تشخیص داده و تقریباً به تمام سلولهای بدن سیگنال میدهد که تحت رشد سلولی قرار گیرند. اکنون می توان فهمید که IGF-1 نه تنها باعث اثرات آنابولیک در بدن می شود، بلکه روند آپوپتوز یا مرگ سلولی را به تاخیر می اندازد.
از آنجایی که IGF-1 اساساً با هورمون رشد هماهنگ بوده، نقش متابولیکی آن کاملاً آشکار است، زیرا باعث تولید پروتئین های سلولی می شود، متابولیسم گلوکز را تقویت می کند و استفاده از چربی را افزایش می دهد.
باید بدانید که IGF-1 به عنوان یک آزمایش تشخیصی برای هورمون رشد نیز استفاده می شود. سطوح بالاتر IGF-1 نشان دهنده ترشح هورمون رشد بهینه است.
مزایای IGF-1
از آنجا که IGF-1 تقسیم سلولی را تحریک می کند، اثرات سیستمیک روی بدن دارد و باعث رشد استخوان ها، افزایش توده عضلانی بدون چربی و تقویت غضروف ها و همچنین رباط های شما می شود.
یکی از اثرات قابل توجه IGF-1 این است که باعث هیپرپلازی در سلول های عضلانی می شود.
شواهد نشان می دهد که IGF-1 عملکرد ورزشی را بهبود می بخشد، استقامت بیشتری ایجاد می کند و همچنین با حمایت از ریکاوری سلولی، به ریکاوری بعد از تمرین کمک می کند. همچنین، برای بدنسازان و ورزشکاران، خبر خوب این است که IGF-1 زمان بهبودی پس از آسیب را به حداقل می رساند.
از آنجا که IGF-1 متابولیسم بدن را افزایش می دهد، تجزیه چربی را برای آزادسازی انرژی تحریک می کند، بنابراین ذخیره چربی را به حداقل رسانده و منجر به از دست دادن چربی می شود.
تحقیقات همچنین نشان می دهد که IGF-1 عملکرد سیستم عصبی و عملکرد شناختی را در افراد بهبود می بخشد.
برخی اثرات IGF-1 بر روی سیستم های اصلی بدن
IGF-1 در ضد پیری
شواهد نشان می دهد که IGF-1 اثرات ضد پیری را تقویت کرده و به افزایش طول عمر افراد کمک می کند. اگرچه داده های فارماکوکینتیک دقیق نیست، اما براساس آزمایشهای بالینی روی موشهای جهشیافته، کاهش محور سیگنالدهی هورمون رشد/ IGF-1 / انسولین به طور قابلتوجهی شروع پیری را به تاخیر میاندازد و اثرات آنتی اکسیدانی بر بدن دارد.
IGF-1 و گسترش سرطان
از آنجا که IGF-1 در تحریک تکثیر سلولی نقش دارد و با اتصال به IGF-1R آپوپتوز را مهار می کند، محققان دریافته اند که یک ارتباط مثبت بین سطوح بالاتر IGF-1 و گسترش سرطان وجود دارد.
بر اساس اطلاعات موجود، سطوح بالای IGF-1 در بیماران مبتلا به سرطان سینه، سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات مشاهده شده است. از این رو، ممکن است افزایش سطح فاکتور رشد شبه انسولین در بدن، خطر ابتلا به چندین نوع سرطان را افزایش دهد.
فاکتور رشد شبه انسولین 1 و ارتباط آن با سندرم متابولیک
قبل از بررسی نقش IGF-1 در سندرم متابولیک، بیایید ابتدا مفهوم این سندرم را روشن کنیم. سندرم متابولیک به مجموعهای از اختلالات قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، دیابت نوع 2، سکته مغزی و غیره اشاره دارد. این بیماریها به طور متقابل با یکدیگر مرتبط هستند و بسیاری از بیماران در طول زندگی خود با تمامی این مشکلات مواجه میشوند.
IGF-1 به دلیل شباهت ساختاری با انسولین، با تمایل بیشتری به گیرنده IGF-1R متصل میشود و به همین دلیل میتواند در درمان دیابت مؤثر باشد و احتمالاً مقاومت به انسولین را در افراد کاهش دهد.
تحقیقات نشان میدهد که فاکتور رشد شبه انسولین میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را نیز کاهش دهد. به این ترتیب، IGF-1 به حفظ سلامت قلب کمک کرده و پارامترهای قلبی عروقی را بهبود میبخشد.
علاوه بر این، IGF-1 با تحریک تجزیه چربی، به طور قابل توجهی خطر چاقی را کاهش میدهد و ذخیره چربی را به حداقل میرساند.
عوارض جانبی IGF-1
در حالی که پیشتر به یکی از عوارض جانبی مهم این دارو، یعنی ایجاد انواع مختلف سرطان از جمله سرطانهای پستان، کولورکتال و پروستات اشاره کردیم، برای تعیین اینکه آیا IGF-1 واقعاً موجب سرطان میشود یا خیر، نیاز به تحقیقات بیشتری داریم.
دردهای عضلانی و مفصلی از جمله عوارض شایع این دارو هستند. همچنین، هیپوگلیسمی ممکن است در برخی افراد رخ دهد، زیرا IGF-1 میتواند تعادل گلوکز را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به جذب بیش از حد گلوکز توسط سلولها شود.
چه کسانی باید از فاکتور رشد شبه انسولین استفاده کنند؟
افرادی که به دنبال افزایش توده عضلانی بدون چربی، تقویت تراکم استخوانها و بهبود سلامت مفاصل و رباطها هستند، میتوانند فاکتور رشد شبه انسولین را با دوز مناسب امتحان کنند. همچنین، افرادی که به سندرم متابولیک مبتلا هستند، میتوانند از این دارو برای کاهش شدت اختلالات خود بهرهمند شوند.
با توجه به اینکه ممکن است به افزایش طول عمر کمک کند، برخی افراد ممکن است بخواهند از آن برای داشتن زندگی طولانیتر و سالمتر استفاده کنند. البته، بیشتر مصرفکنندگان فاکتور رشد شبه انسولین، بدنسازان و ورزشکاران هستند.
دوز مصرف IGF-1
دوز توصیه شده برای مصرف IGF-1 بین ۲۰ تا ۱۰۰ میکروگرم در روز است. شما میتوانید این دارو را در تمام روزهای هفته مصرف کنید، زیرا نیمه عمر آن کوتاه است. اکثر ورزشکاران از این پتاید بعد از جلسات تمرینی شدید استفاده می کنند.
آیا مصرف این مکمل قانونی است؟
بله، IGF-1 بر اساس دستورالعملهای FDA بهطور قانونی و ایمن قابل استفاده است. با این حال، باید مراقب باشید که از دوزهای بالا استفاده نکنید، زیرا ممکن است منجر به اختلالات بالینی دیگری مانند آکرومگالی شود.
جایگزینها
به دلیل نیمهعمر کوتاه IGF-1، دانشمندان احساس کردند که نیاز به توسعه انواع دیگری با نیمهعمر طولانیتر و قدرت بیشتر وجود دارد. بیایید بیشتر درباره مشتقات فاکتور رشد شبه انسولین صحبت کنیم و ببینیم آیا این مشتقات برای اهداف شما مناسب هستند یا خیر.
IGF-1 یا IGF-1 LR3 کدام یک بهتر است؟
IGF-1 LR3 نسبت به IGF-1 معمولی دارای 13 اسید آمینه اضافی است که باعث میشود نیمهعمر آن تقریباً 20 تا 30 ساعت باشد. به دلیل نیمهعمر طولانیتر، این ترکیب میتواند مدت بیشتری در گردش خون باقی بماند و بهطور مؤثرتری به گیرندههای سطح سلولی متصل شود و رشد سلولی را سریعتر تحریک کند.
با توجه به تفاوتهای ساختاری، IGF-1 LR3 تمایل کمتری به پروتئینهای اتصالدهنده فاکتور رشد انسولین (IGF-BP) دارد، که این امر باعث میشود IGF-1 LR3 قویتر و از نظر دارویی مؤثرتر باشد.
علاوه بر این، LR3 مانع از ورود گلوکز به سلولها میشود که به استفاده از چربی توسط سلولهای بدن کمک میکند.
پزشکان دوز روزانه 20 تا 50 میکروگرم IGF-1 LR3 را برای یک دوره 6 تا 7 هفتهای توصیه میکنند، زیرا ممکن است پس از آن بدن به این ترکیب مقاوم شود.
IGF-1 یا IGF-1 DES؟
IGF-1 DES نسخهای کوتاهتر از IGF-1 است، اما تقریباً پنج برابر قویتر از ترکیب اصلی خود میباشد.
نیمه عمر IGF-1 DES به طور قابل توجهی کمتر از IGF-1 است، اما این ترکیب عمدتاً به صورت موضعی و نه برای تأثیرات سیستمیک در بدن استفاده میشود. بیشتر برای تزریق در نواحی خاص به منظور تحریک رشد عضلات و بافتهای هدف به کار میرود.
اگرچه مکانیسم دقیق عملکرد IGF-1 DES هنوز به طور کامل مشخص نیست، تحقیقات نشان میدهد که این ترکیب به سلولهایی که تحت تأثیر اسید لاکتیک اضافی تغییر شکل یافتهاند، به طور مؤثرتری متصل میشود. این ویژگی به بازسازی و رشد مجدد سلولهای آسیبدیده کمک میکند.
فاکتور رشد شبه انسولین بهتر است یا سوماتروپین (HGH)؟
در حالی که هورمون رشد انسانی(HGH) برای رشد ضروری است، باید توجه داشت که این هورمون به طور مستقیم باعث رشد عضلات نمیشود. بلکه با تحریک آزادسازی IGF-1 از کبد، بر روی سلولهایی که قابلیت تکثیر و رشد دارند، تأثیر میگذارد.
معمولاً HGH توسط پزشکان تجویز نمیشود، مگر در مواردی که فرد دچار کمبود هورمون رشد اشد که میتواند به اختلالات مختلفی منجر شود.
از سوی دیگر، تهیه پلیپپتید فاکتور رشد شبه انسولین در بازار آسانتر است. به همین دلیل، IGF-1 معمولاً به عنوان گزینهای بهتر نسبت به HGH در نظر گرفته میشود.
چرا بدنسازان از IGF-1 بهره میبرند؟
بسیاری از بدنسازان به دلایل متعددی از این پلیپپتید استفاده میکنند. یکی از اصلیترین دلایل، تحریک رشد عضلانی است. همچنین، این ماده به تسهیل فرآیند ریکاوری پس از تمرینات شدید کمک میکند.
برخی شواهد نشان میدهند که IGF-1 میتواند به بهبودی سریعتر پس از آسیب نیز کمک کند.
چگونه میتوان به طور طبیعی IGF-1 را افزایش داد؟
چندین ماده طبیعی وجود دارد که میتوانید برای افزایش طبیعی IGF-1 مصرف کنید.
مصرف پروتئین با کیفیت بالا برای افزایش طبیعی این هورمون بسیار مهم است. همچنین، ویتامینهای C و D میتوانند به طور طبیعی سطح IGF-1 شما را افزایش دهند.
علاوه بر این، مواد معدنی مانند روی، منیزیم و سلنیوم نیز تأثیر زیادی در این زمینه دارند.
منبع:
IGF-1 Peptide: Benefits, Uses, Dosage